Komunikacja miejska w Polsce

Dodano: 21 kwietnia 2013

Początki komunikacji miejskiej w Polsce sięgają drugiej połowy XIX wieku. W roku 1866 uruchomiono w Warszawie pierwszą linię tramwajową. Wagon zaprzężony do konia dowoził pasażerów na miejskie dworce kolejowe. W latach 1873-1884 utworzono kolejne linie – w Gdańsku, Wrocławiu, Szczecinie, Poznaniu, Krakowie i Sopocie.

Pierwszy tramwaj napędzany energią elektryczną pojawił się we Wrocławiu w 1893 roku. Najnowsza, ostatnia sieć tramwajowa została wybudowana w Częstochowie w roku 1959. Obecnie najbardziej rozwiniętym systemem komunikacji tramwajowej dysponują – Poznań, Gdańsk, Kraków i Warszawa.

Sieci tramwajowe w Polsce*

Gdańsk - 116,7 km

Poznań - 214,9 km

Kraków - 334 km

Warszawa - 470 km

*Źródło: wikipedia.org

Pojazdy szynowe eksploatowane na przełomie XIX i XX wieku nie posiadały żadnych udogodnień dla osób z niepełnosprawnością. Wysoka podłoga utrudniała swobodne wejście do wagonu, wewnątrz nie montowano systemu komunikacji głosowej, poręcze nie malowano w kolorze żółtym ułatwiającym podróż osobom niewidomym i niedowidzącym. Nadal wielu przewoźników świadczy usługi transportowe wysokopodłogowymi składami produkowanymi przez zakłady Alstom Konstal z Chorzowa. 

Tak jak nieustannie rozwijają się poszczególne sektory gospodarki, równie intensywnie mknie do przodu przemysł motoryzacyjny. Współczesne tramwaje produkowane w Polsce są coraz bardziej dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnością. Ich producenci przy zastosowaniu praktycznych rozwiązań tworzą modele pojazdów przyjaznych także osobom z dysfunkcjami wzroku.

Pojazdy szynowe produkowane przez bydgoską Pesę i firmę Solaris z Bolechowa pod Poznaniem spełniają oczekiwania osób z różną niepełnosprawnością. Nowoczesne tramwaje są niskopodłogowe, posiadają na wyposażeniu automatyczną rampę umożliwiającą wjazd do wnętrza wagonu osobie poruszającej się na wózku, znajduje się w nich także wolna przestrzeń na wózek oraz twarde oparcie wyposażone w pasy bezpieczeństwa.

Wszystkie pojazdy szynowe produkowane w pod poznańskiej i bydgoskiej fabryce posiadają również wiele udogodnień dla osób niewidomych i niedowidzących. Przyciski na zewnątrz i wewnątrz zostały opatrzone napisami w języku stworzonym przez Ludwika Braille’a. W każdym modelu znajduje się też system komunikacji głosowej. Lektor powoli i z odpowiednim akcentem czyta poszczególne nazwy przystanków.

Obecnie jednym z nowszych, właściwie dostosowanych do potrzeb osób z różną niepełnosprawnością taborem tramwajowym dysponuje spółka Tramwaje Warszawskie i MPK Poznań. 

Do roku 2012 przewoźnik z Warszawy planuje zakupić 186 nowych pojazdów niskopodłogowych. 

Pierwszy autobus polskiej konstrukcji powstał w okresie międzywojennym w podwarszawskim Ursusie, obecnie jednej z dzielnic Miasta Stołecznego Warszawa. Był to mały pojazd na podwoziu lekkiej ciężarówki. Produkcja autobusów z przeznaczeniem m.in. dla komunikacji miejskiej ruszyła po zakończeniu II wojny światowej w fabrykach w Jelczu i Sanoku. Należące dziś do koncernu Zasada zakłady produkowały przez wiele lat także autobusy turystyczne i dla Państwowej Komunikacji Samochodowej. Drugą fabrykę zbudowano w Sanoku. Tutaj uruchomiono linię produkcyjną Sana, a później Autosana H9 oraz H9-35.    

W latach 80. zakłady komunikacji miejskiej uzupełniły swoje dotychczasowe tabory o węgierskie autobusy wysokopodłogowe marki Ikarus. Do Polski sprowadzano dwie wersje produkowanego w Budapeszcie pojazdu – krótką – 260 i przegubową – 280. Ikarusy zostały zakupione m.in. przez przewoźników z Łodzi, Warszawy, Poznania i Krakowa. 

Użytkowane przed rokiem 1989 przez zakłady autobusowe pojazdy wysokopodłogowe – podobnie, jak tramwaje były nieprzystosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnością. Utrudniały podróżowanie także osobom starszym i matkom z małymi dziećmi. 

Pierwsze autobusy z obniżoną podłogą wyjechały na polskie ulice w pierwszej połowie lat 90. W roku 1995 w fabryce w Jelczu powstał autobus niskopodłogowy Jelcz M121. Następnie pojazdy dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnością wprowadziły na polski rynek - firma Solaris Bus & Coach, niemiecki MAN, a także Mercedes, Volvo i Scania. Autobusy produkowane przez te koncerny motoryzacyjne są w pełni przystosowane również do potrzeb osób niewidomych i niedowidzących. Montowane są w nich poręcze w żółtym kolorze, przyciski opatrzone napisami w języku stworzonym przez Ludwika Braille’a oraz systemy komunikacji głosowej.